Mariapeel
De Mariapeel is een gebied wat samen met de Deurnese Peel gelegen is tussen Griendtsveen, Helenaveen, Liessel, Sevenum en America. Samen met de Deurnese Peel heeft het een oppervlakte van ongeveer 2700 ha, de Mariapeel zelf is 1145 ha rijk aan natuurgebied. In 1980/1981 is de Mariapeel aangewezen als beschermd natuurmonument. Tegenwoordig is de Mariapeel een van de zogeheten Natura 2000-gebieden, het Europese netwerk van topnatuurgebieden.
Bijzonderen kenmerken:
In het hoogveengebied heeft zich na het jarenlang turfsteken, een uniek gebied ontwikkeld, waarbij er veenputten en veenplassen zijn ontstaan. Het hoogveen werkt hierbij als een spons waardoor het water er bovenop blijft liggen, hierdoor ontwikkeld zich het veenmoeras. Omdat het een uniek gebied is komen hier ook verschillende vogels/planten voor die zeer bijzonder zijn en vaak alleen in veenmoerasgebieden voorkomen.
Hoogveen is een grondsoort die bestaat uit resten van veenmos, een klein plantje zonder wortels dat van onderen afsterft, in de natte ondergrond terechtkomt en naar boven doorgroeit op de afgestorven resten. Doordat veenmos zeer veel water kan opnemen, drukt het gewicht van de met water verzadigde veenmosplanten op de afgestorven plantenresten. Deze plantenresten breken in het natte, zuurstofarme milieu slecht af, en worden samengedrukt tot een uiteindelijk dikke laag veen. De hoogveenvorming in dit deel van de Peel is tot in het midden van de 19e eeuw vrijwel ongehinderd doorgegaan; de dikte van de laag hoogveen varieerde toen van 2 tot meer dan 5 meter. In 1853 begonnen de gebroeders Jan en Nicolaas van der Griendt met het op industriële schaal afgraven van veen (turf), dat als brandstof in de industrie werd gebruikt. In 1951 werd het laatste veen afgegraven. In de Mariapeel zijn nog oude veenputten te zien. ontstaan bij het afgraven van turf.
Landschappelijk gezien vormt het oorspronkelijke hoogveengebied de Mariapeel één van de hoogste punten in het omliggende landschap, 16 meter hoger dan het waterpeil van de Maas bij Venlo. Vanwege deze hoge ligging is het gebied zeer kwetsbaar, vooral door verdroging. Waterschap Peel en Maasvallei probeert het oorspronkelijke Peellandschap weer te herstellen door allerlei maatregelen op het gebied van waterpeilbeheer. Het waterschap heeft daartoe onder meer dammen en kades aangebracht, dijkjes verhoogd, stuwen en sluisjes geplaatst en sloten gedempt. Rondom de Mariapeel is een 13 kilometer lange kade aangebracht, een onvangrijke maatregel.
De resultaten zijn inmiddels duidelijk zichtbaar: het waterpeil in de Mariapeel is flink gestegen waardoor wortels van bomen langdurig in water staan en afsterven. Het oorspronkelijke hoogveenlandschap komt weer terug. Tijdens een wandeling kunnen we dit ‘bomen-kerkhof’ goed zien.
Kraanvogels:
In het najaar wordt de Mariapeel en de Deurnese Peel soms bezocht door duizenden kraanvogels die op trek zijn. zoiets komt echter niet elk jaar voor. Ze verblijven dan ongeveer 2 à 3 dagen om te rusten en te fourageren. Vooral met oostenwind komen ze vanuit Duitsland en gaan richting Frankrijk om te overwinteren.
Aalscholverkolonie:
Een broedende Aalscholver is door een zestal mensen van onze werkgroep ontdekt op 16 april 2001. Het bleek tevens het eerste broedgeval van Limburg te zijn. Voor meer info kijk ook bij projecten “Aalscholverkolonie Mariapeel” .
Zwarte ooievaar:
De zwarte ooievaar heeft het de laatste tijd goed gedaan en heeft het uitstekend naar zijn zin in de Mariapeel. Deze vogel is voornamelijk te bewonderen tussen eind juli en begin oktober. Zwarte ooievaars die in de Mariapeel verblijven worden ook in de Groote Peel en Strabrechtsche Heide waargenomen.
Trektellen:
Ook worden er op een vast punt in de Mariapeel trektellingen georganiseerd. Dit vindt plaats in het najaar, van half augustus tot half november. Voor meer info kijk ook bij projecten “Trektellen“.